Siroz
Siroz değişik nedenlere bağlı, kronik iltihap sonucu karaciğer hücre ve yapısının bozulmasıdır. Karaciğer hücre fonksiyonları uzun sürede, iltihaba bağlı olarak işlevini yavaş yavaş kaybeder. Bunun sonucunda karaciğer dokusunun esnekliğinde kaybolma ve kan akımında bozulma olur.
- Karaciğer sirozuna bağlı şunlar gözlenir:
- Karaciğer enfeksiyonları kontrol altına alma özelliğini kaybeder.
- Kandan bakteri ve toksinleri süzme özelliğini kaybeder.
- Besin, hormon ve ilaçları işleme tabi tutması zorlaşır.
- Pıhtılaşmayla ilgili proteinleri sentezlemesi bozulur.
- Safra yapımı, dolayısıyla yağ ve yağda eriyen vitaminlerin emilmesi zorlaşır.
SİROZUN NEDENİ
Akut karaciğer yaralanması veya kısa süren hasarlar genelde siroza neden olmaz. Sirozun oluşması için genellikle yıllar süren hasar gerekir. Sirozun çeşitli nedenleri vardır.
- Kronik viral hepatitler (Kronik hepatit B, C, D gibi)
- Alkol
- Alkole Bağlı Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığı
- Otoimmün Hepatit
- Safra Kanallarını Bozan Hastalıklar
- Kalıtsal Hastalıklar
- İlaçlar, Toksinler ve Enfeksiyonlar
- Kalp yetersizliği
SİROZUN BELİRTİLERİ NEDİR?
Hastalığın erken dönemlerinde sirozlu hastaların çoğunda belirti yoktur. Ancak hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Halsizlik, çabuk yorulma
- İştahsızlık
- Bulantı, kusma
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı ve şişkinlik (özellikle karın içinde sıvı biriktiğinde)
- Morarma
- Açık renkli dışkılama veya dışkıda kan görme
- Sarılık
- Kaşıntı
- Deride örümcek şeklinde kırmızı kan damarları oluşması
SİROZUN KOMPLİKASYONLARI NEDİR?
Karaciğerin işlevi bozuldukça aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birden fazlası görülebilir. Bazı hastalarda hastalığın ilk belirtisi komplikasyon görülmesi olabilir.
- Ödem ve Asit
- Kanama
- Özofagus Varisleri ve Gastropati
- Splenomegali (Dalak Büyümesi)
- Sarılık
- Safra Taşları
- İlaç Duyarlılığı
- Hepatik Ensefalopati
- İnsülin Direnci ve Tip 2 Diyabet
- Karaciğer Kanseri
- İnfeksiyon riski, böbrek ve akciğer yetmezliği
- SİROZ TANISI NASIL KONUR?
- Tıbbi özgeçmiş
- Fizik muayene
- Kan tetkikleri
- Karaciğer iğne biyopsisi
- Görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme gibi)
KARACİĞER SİROZU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Sirozun tedavisi hastalığa neden olan faktöre ve komplikasyonlara göre değişebilir. Oluşan sirozu geri döndürebilecek bir tedavi yoktur. Tedavinin hedefi karaciğerin içinde nedbe dokusu oluşumunu yavaşlatmak, komplikasyonların oluşumunu engellemek ve gelişen komplikasyonları tedavi etmektir.
Kronik viral hepatitlere bağlı sirozun erken dönemlerinde anti-viral tedavilerden, otoimmün hepatitlerde bağışıklığı baskılayan tedavilerden yararlanılır.
Hastaların yeterli kalori içeren dengeli şekilde beslenmesi, alkol kullanmaması önemlidir.
Siroz komplikasyonlarının kontrol altına alınamadığı durumlarda karaciğer transplantasyonu düşünülür.